Kışın Bize İyi Gelen Bitkiler 3- Salep

Salep,  birçok kişi tarafından çok sevilen bir içecektir. Bizim evde de kışın salep çok sevilir. Çocukluğumda da oldukça sık tükettiğim salebin ana maddesi  oldukça tanıdık bir bitki. Orkide !!! Evet, orkide bitkisinin bazı cinslerden  salep elde ediliyor.  

Latincesi Orchidaceae olan bu bitkinin 20.000'e yakın türü mevcut. Orkideler çok ilginç bitkilerdir. Değişik  iklim çeşidinde yetişen bir bitkidir. Ülkemizde de  30 kadar farklı cinsi mevcuttur.  İklime karşı müthiş bir uyumu olan bu bitki ülkemizin farklı  bölgelerinde çok rahat  ve doğal olarak yetişebiliyor. 

Salep için yetiştirilen orkide tohumları çimlendikten sonra  bitkinin toprak altında kalan kısımlarında  çeşitli büyüklükte yumrular meydana gelir. Ancak bu yumruların oluşması bir kaç yıl alabilir. Salep bu yumrulardan elde edilir.  Bu yumrular zaman içinde kahverenginin farklı tonlarına sahip olur.  İlk çıkan yumrular daha koyu renktedir. Salep ise rengi en açık olan yumrudan elde edilir.  Rengi en açık olan yumru genç olan yumrudur. Yumrular toprak altından alınıp haşlanıp kurmaya bırakılır. Farklı tekniklerle (endüstiyel mikser ya da taş değirmenler  gibi)  öğütülür ve toz haline getirilir. 

Piyasada birçok farklı markanın hazır salepleri olduğu gibi aktarlardan ya da yetiştiricilerden toz haline rahatlıkla ulaşabilirsiniz. Toz salebi güvenilir yerden almanızı şiddetle öneririm. Çünkü maalesef sahteciliğe çok açık bir ürün. Toz salep olarak satılan ürünlerin bazılarında binde 1 oranında salep kullanılırken aroma  verici , kıvam arttırıcı gibi kimyasalları içine  dahil edebiliyorlar.   Gerçeğini  ve sahtesini ayırabilmek çok  zor olabilir.  Doğal salepte koku ve şekerli bir tat olmadığını biliyorum. Bu yüzden Tarım ve Orman Bakanlığı'nın onayladığı ürünleri kullanmakta fayda görüyorum.

Peki salep nasıl tüketilir? Salep sıcak sütle karıştırılıp tüketileceği gibi, dondurma yapımında da kullanılır. Laktoz intöleransım olduğu için maalesef süt ve süt ürünlerini tüketemiyorum. Ancak alternatif olarak badem sütü kullanıyorum. Ben yarım çay kaşığı doğal toz salebi  (laktoz kullanmadığım için)  badem  sütü ile  birlikte orta ateşte yaklaşık 20 dakika kadar karıştırarak pişiriyorum. Kıvamı artınca ateşten alıyorum. Üzerine bir miktar  tarçın ekerek  keyifle tüketiyorum. Tarçınla salebin birlikte  tüketilemesinin sebebi ise hem aromatik tat vermesi hem de gaz giderici özelliğinin  olmasıdır. 

Özel bir üreticiden aldığım toz haline gelmiş salep

Badem sütü ile yaptığım tarçınlı salep görseli 

Salebin içinde yüksek miktarda yağ asidi barındırıdığını bilim insanları   ispat etmiştir. Bunlardan bazıları linoleik asit, plamitik asit, olaik asit gibi yağ asitleridir. Bu asitleri kozmetik ürünlerinin  çoğunda görürsünüz. Bu maddeler cilde iyi gelen yağ asitlerinden bazılarıdır. Kışın belli aralıklarla tüketeceğiniz  gerçek toz salep öksürüğe ve mideye iyi geldiği gibi cildimizede doğal destek sağlayacaktır. 

Sevdiceğinizle, ailenizle, dostalarınızla güzel ortamlarda sağlıkla keyifle tüketeceğiniz salep hem ruhunuza hem de fiziğinize iyi gelecektir. Şimdiden afiyet olsun. 

Önemli Not; Öğrencilik yıllarında ve zaman içinde   edindiğim bilgilerden özümsediğim ve günlük hayatımıza uyarlanabilecek olanları sizlere kendi cümlelerimle aktarıyorum.  İzinsiz kopyalanamaz.